Dünyanın en büyük elektrikli araç üreticilerinden biri olan Çin merkezli BYD, Avrupa pazarındaki üretim stratejisinde dikkat çekici bir değişiklik yaparak, Macaristan’daki yatırımını geri plana alıp Türkiye’ye öncelik verdi. Reuters’a konuşan kaynaklara göre, Macaristan’ın Szeged kentinde inşa edilen 4 milyar euroluk fabrikanın seri üretim başlangıcı 2026’ya ertelendi, tesisin ise ilk iki yıl boyunca kapasitesinin oldukça altında çalışması bekleniyor.
Öte yandan, Manisa'da kurulmakta olan 1 milyar dolarlık tesisin daha erken faaliyete geçeceği ve 2026 sonu hedefinin ötesine geçerek 2025 yılı içinde üretime başlayabileceği belirtildi. Türkiye'de iş gücü maliyetlerinin Macaristan’a kıyasla çok daha düşük olması, BYD'nin bu stratejik kararı almasında temel faktörlerden biri olarak öne çıktı.
Macaristan’daki Yatırım Yavaşlatılıyor
BYD’nin Macaristan’daki üretim planı, AB’nin Çinli otomotiv markalarına uyguladığı vergi yüklerini aşmak için kritik önemdeydi. Şirket, %10'luk standart gümrük vergisinin yanı sıra uygulanan %17 oranındaki sübvansiyon karşıtı vergiyle birlikte toplamda %27’ye varan ek maliyetlerle karşı karşıya kalıyor. Szeged'deki fabrika bu nedenle Avrupa içi üretim hedefiyle planlanmıştı.
Ancak Reuters’a konuşan kaynaklara göre, Szeged tesisinin Ekim 2025’te açılması öngörülse de, ilk yıl sadece birkaç on bin araç üretimi yapılabilecek. Bu rakam, fabrikanın başlangıç kapasitesi olan 150 bin araçlık üretimin çok altında kalacak. 2027 yılında üretimin artması planlansa da, hedeflenen seviyeye ulaşması zaman alacak. Uzun vadede tesisin yıllık 300 bin araçlık kapasiteye çıkabileceği belirtiliyor.
Manisa’da Üretim Erken Başlayacak
BYD’nin Türkiye’deki üretim planları ise hız kazanmış durumda. Manisa’daki fabrika için başlangıçta 2026 sonunda faaliyete geçmesi ve yıllık 150 bin araç üretim kapasitesiyle çalışması hedefleniyordu. Ancak Reuters’a bilgi veren kaynaklardan biri, tesisin beklenenden erken faaliyete geçeceğini ve 2025 yılı içinde Szeged'deki üretimi geçeceğini belirtti.
Aynı kaynak, Manisa’daki tesisin 2027 itibarıyla 150 bin araçlık üretimi aşacağını, 2028 yılında ise üretimin bir kez daha önemli ölçüde artacağını ifade etti. Bu gelişme, Türkiye’nin BYD için stratejik bir üretim merkezi olacağı yönündeki beklentileri güçlendirdi.
Gümrük Vergisinden Muafiyet Önemli Avantaj
Türkiye’de üretilen araçların önemli bir kısmı Avrupa Birliği ülkelerine ihraç edilecek. Gümrük Birliği anlaşması sayesinde, Türkiye menşeli araçlar AB’ye sıfır gümrük vergisiyle satılabilecek. Bu durum, Çinli BYD açısından üretimi Türkiye’ye kaydırmanın vergi avantajı yönünden stratejik önem taşıdığını ortaya koyuyor.
BYD’nin bu kararı, Avrupa Komisyonu’nun Çinli otomotiv firmalarını kıta içine yatırım yapmaya teşvik etmek amacıyla getirdiği vergisel yaptırımların ters etki yarattığını da gösteriyor. AB’nin teşvikle hedeflediği yatırımların, daha düşük maliyetli Türkiye gibi üçüncü ülkelere kayması, stratejinin istenen sonucu vermediği yorumlarına neden oluyor.
Üretilecek Modeller Belli Oldu
BYD’nin Manisa’daki fabrikasında üretilecek modeller de netleşmeye başladı. Kaynaklara göre, Türkiye’de şu modellerin üretimi gerçekleştirilecek:
- Tam elektrikli Seal U SUV
- Sealion 5 (tam elektrikli ya da plug-in hibrit olacağı henüz kesinleşmedi)
- Plug-in hibrit Seal U DMi
- Plug-in hibrit Seal 06 DMi
Bu modellerin bir kısmının Avrupa pazarına yönelik ihracat hedefiyle üretileceği bildirildi. Böylece BYD, Türkiye’deki üretimini sadece iç pazarla sınırlı tutmayacak, aynı zamanda AB ülkelerine doğrudan ihracat avantajı elde edecek.